Απόφαση συνεδρίου των Πράσινων
Το τακτικό συνέδριο των Πράσινων στις 19-20.2.2021 υιοθέτησε το παρακάτω κείμενο της Θεματικής Ομάδας Υγείας, ως βάση για διάλογο με φορείς του χώρου της Υγείας και της κοινωνίας, ώστε να εξελιχθεί σε μια πλήρη πρόταση για το Σύστημα Υγείας της χώρας:
Εισαγωγή
Υγεία είναι κάτι πολύ περισσότερο από αντιμετώπιση της ασθένειας
Η πανδημία ήρθε σε μια εποχή που η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με την οικολογική και κλιματική κρίση, με τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και μια γενικότερη δυσπιστία απέναντι σε θεσμούς και επιλογές. Είναι ένα μήνυμα για αλλαγή πορείας, μια ένδειξη ότι η υγεία του πλανήτη και των ανθρώπινων κοινωνιών είναι αλληλένδετες. Επιβεβαιώνεται δυστυχώς με τραγικό τρόπο ότι για να είναι ο καθένας ασφαλής πρέπει να είμαστε όλοι και όλες – χωρίς εξαίρεση – ασφαλείς.
Σχετικά με την πανδημία
Είναι γεγονός ότι ο SARS-COV-2 αιφνιδίασε κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς, αν και οι προειδοποιήσεις υπήρχαν από τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, όταν εμφανίστηκαν νέοι κορονοϊοί και έρευνες προέβλεπαν την εμφάνιση νέων ασθενειών που σχετίζονται με την οικολογική κρίση και μπορούσαν, λόγω παγκοσμιοποίησης, να διαδοθούν πολύ γρήγορα. Το ότι άλλες ασθένειες παρέμεναν περιορισμένες σε κάποιες ζώνες (πχ μαλάρια, χολέρα κ.ά.), ενώ εξαφανίστηκαν από τον οικονομικά αναπτυγμένο κόσμο, δεν σημαίνει ότι δεν συνεχίζουν να έχουν τραγικές επιπτώσεις στις κοινωνίες που δεν ανήκουν στο πλούσιο βορρά.
Η πανδημία εξανάγκασε σε συνεργασίες, αν και όχι πάντα με λογική αλληλεγγύης και κοινού συμφέροντος, αλλά ανέδειξε και ανταγωνισμούς, καιροσκοπισμούς, αυταρχικά μοντέλα διακυβέρνησης, ευκαιρίες για τεράστια συγκέντρωση πλούτου μέσα από την ασθένεια.
Η συνεργασία χιλιάδων επιστημόνων, η διάθεση τεραστίων δημοσίων κονδυλίων για έρευνα που αξιοποιήθηκε από ιδιωτικές εταιρίες, η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων προηγούμενων ερευνών, η ανοιχτή πρόσβαση σε δεδομένα, η ανταλλαγή επιστημονικής γνώσης καθώς και η εξέλιξη της τεχνολογίας βοήθησαν να σμικρυνθεί ο χρόνος για την παραγωγή εμβολίων και φαρμάκων, αλλά και καλύτερης κατανόησης της πανδημίας. Όμως, αυτό από μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια πανδημία που αναδεικνύει με τραγικό τρόπο όλες τις ανισότητες και ευαλωτότητες του σημερινού κόσμου μας. Το γεγονός ότι σε χώρες που διαθέτουν υπερεπάρκεια εμβολίων διαδηλώνουν χιλιάδες πολίτες ενάντια στον εμβολιασμό, ενώ σε άλλες χώρες τις Αφρικής διαδηλώνουν χιλιάδες πολίτες γιατί δεν έχουν πρόσβαση στον εμβολιασμό και σε σύστημα υγείας είναι μια από τις αντιφάσεις της εποχής μας. Ενώ ορισμένες χώρες έχουν τη δυνατότητα να φτάσουν σε υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και να διαθέτουν σημαντικά ποσά για τη διατήρηση ενός αποτελεσματικού συστήματος υγείας, σε άλλες χώρες της περιφέρειας ελάχιστο ποσοστό του πληθυσμού είναι σε θέση να έχει πρόσβαση σε υγειονομικές υπηρεσίες, ενώ ο εμβολιασμός στην Αφρική – με όποιο από τα εμβόλια – είναι κάτω από το 10%. Με τέτοιες ανισότητες ο κόσμος μας δεν μπορεί να είναι ασφαλής.
ΕΝΙΑΙΑ ΥΓΕΙΑ
Η στρατηγική της ΕΝΙΑΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ (One Health) οικοσυστημάτων και ανθρώπινων κοινωνιών δεν μπορεί παρά να είναι πλέον το ευρύτερο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της σημερινής αλλά και των μελλοντικών υγειονομικών προκλήσεων.
Για να είμαστε ασφαλείς και να διασφαλίσουμε “Υγεία για όλους και όλες”, όπως απαιτεί η εποχή μας αλλά και προτρέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, πρέπει η στρατηγική για την υγεία να μπει σε εντελώς νέα βάση:
(α) Να μην περιορίζεται μόνο στα θέματα νοσοκομειακής και ιατρο-φαρμακευτικής αντιμετώπισης της ασθένειας αλλά να δώσει έμφαση στην πρόληψη, δηλ. στη συνδιαμόρφωση περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνθηκών αλλά και πρακτικών τρόπων ζωής και αξιών που συμβάλλουν στην προστασία, ενδυνάμωση και αποκατάσταση της υγείας. Η βιώσιμη ευημερία και η ενίσχυση της αλληλεγγύης, το περπάτημα και το ποδήλατο, η σωστή διατροφή, η απαλλαγή από τοξικές ουσίες, οι πράσινες ζώνες και η καθαρή ατμόσφαιρα στις πόλεις και στον εσωτερικό χώρο των σπιτιών, η εξάλειψη της φτώχειας και η πρόσβαση σε καθαρή και επαρκή ενέργεια είναι μερικοί παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία καθοριστικά, όχι μόνο σε γενικό επίπεδο αλλά και ιδίως τώρα σε σχέση με την πανδημία και την κλιματική αλλαγή.
(β) Να αποτελεί στόχο σε παγκόσμιο επίπεδο και όχι μόνο στις οικονομικά ισχυρές χώρες. Το τι συμβαίνει στην Αφρική ή στην Λατινική Αμερική ή στην Ασία έχει άμεση συνέπεια και στην υγεία των κοινωνιών όλων των ηπείρων. Η εξέλιξη των μεταφορών, η παγκοσμιοποίηση και η κλιματική κρίση διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για τη διάδοση σε ευρύτερες περιοχές ασθενειών που μπορεί κάποτε να ήταν κυρίως ενδημικές και τοπικού χαρακτήρα.
Η πανδημία μας υπενθυμίζει ότι εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ακόμα εξαιτίας των μεγάλων ανισοτήτων.
Ενώ ο κορονοϊός μπορεί να πλήξει όλους και όλες χωρίς διακρίσεις, τα αποτελέσματα είναι δυσανάλογα ανάλογα με τη γενικότερη κατάσταση της υγείας των ατόμων αλλά και τις περιβαλλοντικές, οικονομικο-κοινωνικές συνθήκες όπου ζουν. Μια σειρά ερευνών δείχνουν ότι η διάδοση της επιδημίας είναι μεγαλύτερη μεταξύ ατόμων και κοινωνικών ομάδων που είναι οικονομικά ασθενείς, ευάλωτοι, ζουν σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά υποβαθμισμένες περιοχές και φυσικά σε περιοχές με ασθενή συστήματα υγείας, χωρίς αποτελεσματικά δίκτυα πρωτοβάθμιας φροντίδας και κοινωνικής υποστήριξης.
Ιδιαίτερα στη χώρα μας οι ελλείψεις και η αναποτελεσματικότητα του υπάρχοντος Συστήματος Υγείας και κοινωνικής φροντίδας, η κακή ποιότητα της ατμόσφαιρας σε πολλές πόλεις, το ανύπαρκτο σχεδόν σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας, καθώς και η περιβαλλοντική και κοινωνική υποβάθμιση πολλών περιοχών παίζουν σημαντικό ρόλο:
- Στο δυσανάλογο αριθμό θανάτων από COVID-19 ανά εκατομμύριο πολιτών, που μας κατατάσσει στις πρώτες θέσεις κακών επιδόσεων. Οι θάνατοι από κορονοϊό έχουν φτάσει τους 25.001 (στις 16/2/2022), υπερβολικά πολλοί σε σύγκριση με τα δεδομένα από άλλες χώρες και χωρίς να έχει εξηγηθεί η αιτία των τόσο πολλών θανάτων.
- Στην μεγάλη αύξηση των συνολικών θανάτων από διάφορες αιτίες – κατά 10,71% το 2021 σε σχέση με τα στοιχεία του 2020 – και στη μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά 2 τουλάχιστον έτη, δείχνοντας την ανεπάρκεια της κυβέρνησης να διαχειριστεί σωστά την πανδημία σε σχέση με τις τρέχουσες σοβαρές ασθένειες.
Η τραγική διαχείριση της πανδημίας όσο και η γενικότερη κακή κατάσταση του δημόσιου Συστήματος Υγείας – παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των περισσότερων υγειονομικών – θέτουν σε όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις την υποχρέωση προώθησης νέων, αποτελεσματικών πολιτικών για την υγεία, την οικονομία, την κοινωνία, το περιβάλλον που δεν αφήνουν κανέναν/καμία πίσω.
Η διαχείριση της πανδημίας στην Ελλάδα
Δύο χρόνια μετά την εμφάνιση του ιού στη χώρα μας, μπορούμε να πούμε ότι η κυβέρνηση αλλά και το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) αναπαρήγαγαν όλα τα δομικά προβλήματα και τις αδυναμίες στον τρόπο διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης.
Την πρώτη περίοδο η κυβέρνηση έλαβε γρήγορα αποφάσεις επικεντρώνοντας, όμως, στο “κλείσιμο” της κοινωνίας και της οικονομίας. Η επιστροφή μετά την πρώτη απαγόρευση κυκλοφορίας στην “κανονικότητα”, το άνοιξε-κλείσε της κυκλοφορίας και των καταστημάτων, οι συχνά άστοχες και χωρίς τεκμηρίωση επιλογές, οι άστοχες επικοινωνιακές καμπάνιες, που στόχευαν περισσότερο στην απομόνωση αντί στην ενδυνάμωση της αλληλεγγύης και της φροντίδας του άλλου, η συνεχής στόχευση για μετάθεση ευθυνών στους νέους και στους ανεμβολίαστους κλπ. συσσώρευσαν προβλήματα δυσπιστίας προς τα μέτρα για την πανδημία, θεωρίες συνωμοσίας και ανορθολογικές συμπεριφορές. Μέτρα που δεν βασίζονταν σε κάποια επιστημονική τεκμηρίωση και άλλαζαν κατά το δοκούν, ανάλογα με την ισχύ μιας κοινωνικής ομάδας, επέτειναν το διχασμό και τη δυσπιστία.
Από την άλλη, μια κοινωνία που δεν αναδεικνύει ως κυρίαρχο στοιχείο την αλληλεγγύη και την κοινωνική συνοχή, είναι πιο πιθανό να δει να γιγαντώνονται ακραίες ατομικιστικές συμπεριφορές και για θέματα υγείας.
Ποιες πολιτικές θεωρούμε άστοχες και καταστροφικές
Τα τελευταία χρόνια, μέσα στην οικονομική κρίση, οι δήθεν βελτιώσεις, με δικαιολογία τον περιορισμό της κατασπατάλησης πόρων, δεν οδήγησαν σε ένα καινοτόμο σύστημα του ΕΣΥ προσαρμοσμένο στις ανάγκες των πολιτών και της υγείας, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των διαφόρων περιοχών (αστικές, αγροτικές, ορεινές, νησιωτικές).
Η πολιτική της Ν.Δ. επιδείνωσε τα προβλήματα μέσα στην πανδημία, γιατί έθεσε ως προτεραιότητα και συνεχίζει να υπηρετεί την στρατηγική της ιδιωτικοποίησης των υγειονομικών υπηρεσιών Υγείας με έναν σκληρό νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό. Υπήρξαν:
- Αναμφισβήτητα λανθασμένες και ανεπαρκείς πολιτικές στη διαχείριση των σχολείων και του μαθητικού πληθυσμού με πολυπληθείς τάξεις χωρίς εξασφάλιση συστηματικών ελέγχων και μεθόδων επιδημιολογικής επιτήρησης.
- Ουρές και συνωστισμοί στα ΜΜΜ, ολιγωρία και λάθος χειρισμοί στη διαχείριση συχνότητας των δρομολογίων, της οδικής κυκλοφορίας και της διαθεσιμότητας ικανού αριθμού λεωφορείων και οδηγών.
- Καθυστερημένη και ανεπαρκής συμμετοχή της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη διαχείριση της πανδημίας, υποστελέχωση των υποδομών εντατικής θεραπείας και εργασιακή εξουθένωση του προσωπικού των νοσοκομείων
- Αδιαφάνεια στα πορίσματα της επιτροπής επιστημόνων και γενικά περιορισμένη πρόσβαση σε στοιχεία και δεδομένα.
- Μεγάλες διακρίσεις σε βάρος ευάλωτων ομάδων όπως άστεγοι, άνεργοι, πρόσφυγες, χρόνια ασθενείς, άνθρωποι κάτω από τα όρια της φτώχειας κ.ά.
- Ανύπαρκτη επιδημιολογική επιτήρηση και παρακολούθηση των εμβολιασμένων και νοσούντων για τις μετά covid επιπλοκές και ασθένειες με σκοπό την καλύτερη διερεύνηση και αντιμετώπιση της νόσου.
- Συγκεχυμένες και αντικρουόμενες οδηγίες όσον αφορά τα μέσα προφύλαξης (ΜΑΠ) καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας και από τις αρμόδιες αρχές αλλά και από μη ειδικούς σε ΜΜΕ.
- Καθιερώθηκε ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για ομάδες και ηλικίες χωρίς διάλογο και επαρκή ενημέρωση του κοινού από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό και απαντήσεις στα ερωτήματα των πολιτών, με αποτέλεσμα την κακοπιστία και την κρίση εμπιστοσύνης στη Πολιτεία και τους Δημοκρατικούς Θεσμούς.
Η πανδημία και άστοχες κυβερνητικές πολιτικές δημιούργησαν ακόμα μεγαλύτερα κενά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) και έδωσαν την ευκαιρία στην κυβέρνηση να μεταφέρει σημαντικές υγειονομικές υπηρεσίες στον ιδιωτικό τομέα (ιδιωτικά νοσοκομεία και διαγνωστικά κέντρα) και μάλιστα χωρίς να καλύπτονται οι ανάγκες. Η κυβέρνηση συνεχίζει να επιδιώκει τη συγχώνευση υπηρεσιών και νοσοκομείων παρά την αποδεδειγμένα μεγάλη ανεπάρκειά τους.
Η κυβέρνηση έχει μετατρέψει σχεδόν όλο τον δημόσιο νοσοκομειακό τομέα μόνο για περιπτώσεις covid, που σημαίνει στην πράξη ότι μεταφέρονται στον ιδιωτικό τομέα χιλιάδες θεραπείες και εγχειρήσεις, επιδεινώνοντας τη συνολική υποβάθμιση της Υγείας αλλά και την ανέχεια χιλιάδων πολιτών. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021 αποδεικνύουν ότι αυτή η πολιτική έχει τεράστιο κόστος και σε απώλειες ζωών.
Ενώ σε ορισμένες χώρες υπήρξε συμφωνία να προωθούνται μέσα από ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις τα μέτρα κατά της πανδημίας, η ελληνική κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να προωθήσει μέτρα και πολιτικές που δεν συγκεντρώνουν την ευρύτερη συναίνεση και υποστήριξη, ιδιαίτερα όσον αφορά την απορρύθμιση της περιβαλλοντικής, εργασιακής και κοινωνικής προστασίας, ενώ άφησε εκτός προστασίας μέσα στην πανδημία σημαντικούς τομείς, όπως ο πολιτισμός και η παιδεία αλλά και σημαντικές κοινωνικές ομάδες (μακροχρόνια άνεργοι, άστεγοι, πρόσφυγες κ.ά.)
Η λειτουργία της επιτροπής ειδικών επιστημόνων, στα πορίσματα της οποίας βασίζονται οι εξαγγελίες για τα μέτρα προστασίας, δεν συμπεριέλαβε ευρύτερες επιστημονικές δυνάμεις και επαγγελματικούς – κοινωνικούς φορείς, ώστε τα πορίσματα να οδηγούν σε πιο ουσιαστικά και ολοκληρωμένα μέτρα προστασίας. Αντίθετα, πολλές φορές η Επιτροπή χρησιμοποιήθηκε ως άλλοθι για μέτρα που δεν ήταν απόφαση επιστημονικών επιλογών αλλά επικοινωνιακών σχεδιασμών.
Επίσης, άστοχες ή μη τεκμηριωμένες επιλογές, που στην πορεία αποδείχθηκε ότι δεν βασίζονταν σε ανάλυση δεδομένων ή έστω συστηματική αξιολόγηση των μέχρι τότε δεδομένων, για παράδειγμα, το κλείσιμο δραστηριοτήτων άλλοτε στη 01.00 κι άλλοτε στις 19.00, δεν μπόρεσαν να πείσουν για τη συσχέτισή τους με τον περιορισμό της διάδοσης του ιού, ενώ το πολυήμερο κλείσιμο πάρκων ήταν σε εντελώς λανθασμένη κατεύθυνση, όταν ζητούμενο ήταν να ασκείται ο κόσμος στη φύση για να εκτονώνεται η ψυχολογική πίεση και να υπάρχουν κοινωνικές επαφές με φυσική και όχι κοινωνική αποστασιοποίηση, σε ανοιχτό και όχι κλειστό χώρο.
Καμία σοβαρή πρόβλεψη δεν υπήρξε για τη δημιουργία ή τη στήριξη καινοτόμων υπηρεσιών – π.χ. κοινωνικές επιχειρήσεις για τη στήριξη ευάλωτων πολιτών και ομάδων. Κυριάρχησαν αυταρχικές πρακτικές, ενώ δεν ελήφθησαν υπόψη δημογραφικά δεδομένα που δείχνουν ότι έχουμε σημαντική αύξηση μοναχικών ανθρώπων και μάλιστα μεγάλης ηλικίας και με σοβαρά υποκείμενα ή χρόνια προβλήματα υγείας που αφέθηκαν στην τύχη τους.
Οι προτάσεις μας
Το νέο πράσινο κόμμα – ΠΡΑΣΙΝΟΙ – εκ των πραγμάτων θέτει σε πρώτη προτεραιότητα τα θέματα της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, του οικοσυστήματος και του πλανήτη, και τον μετασχηματισμό όλων των πολιτών και των καθημερινών πρακτικών μας, ώστε να υπηρετούν τις στρατηγικές για υγεία για όλους/όλες, βιωσιμότητα, “ενιαία υγεία” για τους πολίτες, την κοινωνία και τη φύση, κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη, διαγενεακή αλληλεγγύη.
Εμείς, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ, καταγγέλλουμε τον αντιφατικό, μονοκομματικό και κοντόφθαλμο τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας στη χώρα μας. Θέτουμε σε πρώτη προτεραιότητα την αναβάθμιση του ΕΣΥ και της πρωτοβάθμιας υγείας. Όλοι και όλες έχουν δικαίωμα στη δημόσια και δωρεάν πρόληψη και περίθαλψη.
Η πανδημία και κυρίως οι αυξημένοι θάνατοι αναδεικνύουν μεταξύ άλλων τόσο τα προβλήματα από το χαμηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης, ιδιαίτερα των μεγάλων ηλικιών, όσο και τα διαρθρωτικά προβλήματα των νοσοκομείων, ιδιαίτερα της περιφέρειας – υποστελέχωση, έλλειψη κρίσιμων ειδικοτήτων, απουσία κατάλληλης εκπαίδευσης νεο-εισερχόμενων σε κλινικές ΜΕΘ και κρίσιμες ειδικότητες, παρακολούθηση υπερβολικά μεγάλου αριθμού ασθενών από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό κ.α.
Η διαφάνεια στις αποφάσεις καθώς και ανεξάρτητη έρευνα σε σχέση με τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας θα βοηθούσαν στον επανασχεδιασμό των πολιτικών για αντιμετώπιση της πανδημίας, και, σε βάθος χρόνου, στην προετοιμασία του συστήματος εν όψει πιθανών μελλοντικών επιδημιών.
Θεωρούμε βασικούς παράγοντες για την ενδυνάμωση και γενικότερα διατήρηση της υγείας τον υγιεινό τρόπο διαβίωσης, τη βιολογική και μεσογειακή διατροφή, να είναι ασφαλές και εύκολα προσβάσιμο το εργασιακό περιβάλλον, να δημιουργήσουμε στις πόλεις πράσινες ζώνες συνδέοντας πάρκα, αστικά δάση, ρέματα, ποδηλατόδρομους, πεζόδρομους, πόλεις με λιγότερα αυτοκίνητα και συχνότερη συγκοινωνία, με κάλυψη σε όλες τις περιοχές. Μια πόλη με μετακινήσεις για βασικές ανάγκες “μέχρι 15 λεπτά με τα πόδια ή το ποδήλατο”, όπως θέτει ως στόχο το Παρίσι, είναι ένα εργαλείο και για καλύτερη υγεία.
Θεωρούμε ότι τα θέματα της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, όπως και όλων των έμβιων όντων του οικοσυστήματος, είναι ένα ενιαίο σύστημα, που χρειάζεται να επανασχεδιάσουμε από κοινού για να γίνει καινοτόμο, αποτελεσματικό, περισσότερο φιλικό και προσωποποιημένο στις ανάγκες των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων.
Με δεδομένες τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και της αντιμετώπισης επιδημιών, το νέο κόμμα των Πράσινων θεωρεί ότι χρειάζονται:
(α) Αλλαγές πρακτικών από … εχθές.
- Περισσότερες επιστημονικές ειδικότητες να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και εισήγηση των μέτρων, ενώ η τελική απόφαση με συγκριμένη διάρκεια και μηχανισμούς αξιολόγησης να γίνεται από μια αναβαθμισμένη Βουλή, όπως ισχύει σε άλλες χώρες.
- Στοχευμένη προσπάθεια πειθούς για τον εμβολιασμό που να απευθύνεται σε ομάδες που λόγω φόβου ή κοινωνικών / πολιτισμικών προκαταλήψεων δεν εμβολιάζονται καθώς και για την τήρηση άλλων μέτρων καθημερινής προστασίας απέναντι στη διάδοση του ιού (μάσκες, φυσική αποστασιοποίηση κ.ά.),
- Πρόβλεψη για δωρεάν παροχή τεστ και μασκών στις πιο ευάλωτες ομάδες που αδυνατούν να καταβάλουν σε τακτική βάση το κόστος αυτό και άρα, εκ των πραγμάτων, δεν μπορούν να εφαρμόσουν τα μέτρα προστασίας, και συνήθως είναι μεταξύ των πρώτων που πλήττονται από την πανδημία.
- Άμεση κάλυψη όλων των κενών θέσεων ιατρών και νοσηλευτών και δυνατότητα για ΜΕΘ σε κάθε περιοχή της χώρας. Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας με γενναία αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και μονιμοποίηση των συμβασιούχων. Όχι απολύσεις υγειονομικού για οικονομικούς λόγους.
- Κίνητρα για να επιστρέψει το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που τα τελευταία χρόνια έχει μεταναστεύσει εξαιτίας των πολιτικών λιτότητας που ασκήθηκαν στην Υγεία την τελευταία δωδεκαετία.
- Βελτίωση της εκπαίδευσης νεο-εισερχομένων σε κλινικές ΜΕΘ και κρίσιμες ειδικότητες.
- Συμμετοχή σε διεθνείς πρωτοβουλίες για άμεση απελευθέρωση των πατεντών κάθε φαρμάκου ή εμβολίου που θα χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Αλλαγή της νομοθεσίας για τις πατέντες στα φάρμακα.
- Η ηλεκτρονική υγεία, το νέο μοντέλο διάγνωσης και περίθαλψης με επίκεντρο τον πολίτη, που χρησιμοποιείται ήδη με μεγάλη επιτυχία σε χώρες της Ευρώπης, ενώ δεν λείπουν και κάποιες αξιόλογες προσπάθειες επί ελληνικού εδάφους, βελτιώνει σημαντικά την πρόσβαση στην παρεχόμενη ποιότητα περίθαλψης, βοηθά στη συνεχή παρακολούθηση ασθενών με χρόνια προβλήματα υγείας και παράλληλα καθιστά τον ασθενή συμμέτοχο στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την υγεία του.
(β) Στρατηγική για μια συμπεριληπτική και καινοτόμο πολιτική υγείας που έχει στη βάση της μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της δημόσιας υγείας, παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος, που ενισχύει την ανθεκτικότητά μας απέναντι σε ενδεχόμενες διαδοχικές κρίσεις και αυξανόμενους κινδύνους λόγω κλιματικής αλλαγής.
(γ) Ενδυνάμωση της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο ώστε να διασφαλίσουμε τη μείωση των ανισοτήτων (και) στην υγεία, αναδεικνύοντας στην πράξη ότι κατανοούμε τι σημαίνει “δεν υπάρχει ασφάλεια και υγεία για όλους/ες, αν δεν διασφαλίζονται αυτά τα αγαθά για κάθε άνθρωπο, για κάθε κοινωνία, για κάθε κοινωνική ομάδα”.
(δ) Διορθωτικές μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα παρεμβάσεις από σήμερα και μέσα στην κρίση της πανδημίας, που στοχεύουν στο να επανασχεδιάσουμε ένα κοινωνικό αποτελεσματικό σύστημα καινοτόμο, προσανατολισμένο στην επίλυση των διαφοροποιημένων αναγκών των πολιτών και των κοινωνικών ομάδων και προσωποποιημένο, να μπορούν οι ασθενείς να διαλέγουν τύπους θεραπείας με ένταξη και ήπιων θεραπευτικών μεθόδων. Ο ρόλος της κοινωνικής ιατρικής – με κατάλληλη στήριξη – θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την στήριξη ευάλωτων ομάδων, τη φροντίδα στο σπίτι, τη διευκόλυνση των κοινωνικών επαφών με ασφάλεια, την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες κ.ά.
(ε) Επείγει επίσης η αναβάθμιση του περιβάλλοντος και των συνθηκών διαβίωσης. Όπως έχουν δείξει μια σειρά ερευνών, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η αύξηση του ποσοστού πρασίνου μέσα στις πόλεις θα μείωνε τους πρόωρους θανάτους στη χώρα μας κατά μερικές χιλιάδες. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη και συνδέεται με τα περισσότερα χρόνια νοσήματα (καρδιακά, εγκεφαλικά, πνευμονοπάθειες και καρκίνο των πνευμόνων). Σύμφωνα με το ΠΟΥ το 50% του ενήλικου πληθυσμού των ΗΠΑ πάσχει τουλάχιστον από ένα χρόνιο νόσημα.
Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου συνεχόμενων ποδηλατόδρομων, ζώνες πρασίνου, βελτίωση των δημόσιων μέσων συγκοινωνίας, θα μειώσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και άλλους επιβαρυντικούς για την υγεία παράγοντες, συμβάλλοντας στη δημιουργία υγιών ανθρώπινων πόλεων και στη μείωση πρόωρων θανάτων από περιβαλλοντικές αιτίες (ποσοστό που ξεπερνάει το 20% ετησίως).
Οι πολίτες, ενώ υφίστανται τις συνέπειες, δεν συμμετέχουν στη διαμόρφωση και τη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν. Χρειάζεται να αναπτυχθεί ο δημοκρατικός διάλογος και η συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, έτσι ώστε τα άτομα να έχουν, μεταξύ άλλων, και ενεργό αποφασιστικό ρόλο στις διαδικασίες που αφορούν στον κρατικό προϋπολογισμό και στις δαπάνες για την υγεία.
Η υγεία είναι πολύ σοβαρή απόφαση για να την αφήνουμε στα χέρια της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ξεκινάμε ένα νέο γύρο επαφών και συνεργασιών με φορείς ώστε να διαμορφώσουμε μια νέα στρατηγική ΕΝΙΑΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ για το οικοσύστημα και την ανθρώπινη κοινωνία, που θα είναι ικανή να αντιμετωπίσει τυχόν επερχόμενες νέες επιδημίες με τρόπο αποτελεσματικό και ανθεκτικό.
Συγκεκριμένες ανάγκες ευάλωτων ομάδων
Είναι θέμα ζωής και θανάτου στην κυριολεξία να αντιμετωπίσουμε άμεσα μια σειρά από θέματα, και κυρίως με στοχευμένη και εξειδικευμένη στήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας που σηκώνουν δυσβάσταχτο και πολλαπλό βάρος σήμερα, όπως ασθενείς με χρόνια νοσήματα υπό θεραπεία πχ νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς, ανοσοκατασταλμένοι.
11.000 νεφροπαθείς αναγκάζονται να μετακινούνται κάθε δεύτερη μέρα και να συνυπάρχουν με άλλους ανθρώπους σε νοσοκομεία και χώρους αναμονής, και να καταβάλλουν υψηλό κόστος. Ζητάμε, όπως και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νεφροπαθών, να υπάρξουν στοχευμένα μέτρα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος έκθεσής τους σε μολύνσεις στους χώρους φροντίδας και αιμοκάθαρσης, η διενέργεια δωρεάν τεστ κάθε φορά που πρέπει να βρεθούν σε χώρους αναμονής και φροντίδας (κάθε δύο μέρες, δηλαδή), η διατήρηση «ασφαλών» χώρων ελεύθερων από covid και άλλες μολύνσεις που θέτουν σε κίνδυνο ήδη επιβαρυμένους οργανισμούς.
– Παρόμοια μέτρα πρέπει να ισχύσουν και για άλλες κατηγορίες ασθενών, όπως για παράδειγμα οι καρκινοπαθείς που κάνουν θεραπεία, και γενικά οι ανοσοκατασταλμένοι.
Φωτογραφία του Tung Nguyen από το Pixabay
